Morfologia krwi to jedne z najczęściej wykonywanych badań diagnostycznych na podstawie którego można wnioskować o stanie ogólnym organizmu oraz wielu nieprawidłowościach. Krew jest rodzajem płynnej tkanki, która krąży wewnątrz naczyń krwionośnych w organizmie i składa się między innymi z płynnego osocza (które stanowi około 60% objętości krwi) oraz innych elementów morfotycznych, takich jak krwinki czerwone, krwinki białe oraz płytki krwi.
Ocena morfologii krwi pozwala na określenie stanu zdrowia pacjenta, w tym przede wszystkim rozpoznanie stanu zapalnego, infekcji, niedokrwistości (niedoboru krwinek czerwonych) oraz innych procesów chorobowych. Mimo tego, że do morfologii krwi nie zalicza się poziomu hemoglobiny, poziom tego czynnika jest automatycznie oznaczany ze względu na specyfikę badania.
Jak przygotować się do badania?
Morfologia krwi należy do badań, które powinny być wykonywane jako tak zwane badania okresowe. Według norm morfologię powinno wykonywać się raz do roku, o ile nie ma innych wskazań do częstszego wykonania badania. Badanie wykonuje się częściej w przypadku ciąży, niektórych chorób, a także profilaktycznie w przypadku śledzenia parametrów (na przykład w niedokrwistości i anemii). O skierowaniu na badanie morfologiczne decyduje lekarz prowadzący. Istnieje możliwość wykonania badania prywatnie, na specjalne życzenie pacjenta. Wskazane jest jednak, aby interpretacja badania wykonana była przez lekarza, a nie samodzielnie przez pacjenta.
Badanie polega na pobraniu niewielkiej ilości krwi, najczęściej z żyły w zgięciu ręki w laboratorium. Krew jest pobierana przez wykwalifikowaną pielęgniarkę. Badanie można wykonać o dowolnej porze – o ile lekarz nie zaleci inaczej, nie ma konieczności bycia na czczo przed badaniem, a także brak jest wskazań do odstawienia przyjmowanych leków. Niekiedy (w przypadku niektórych chorób bądź wykonywania poszczególnych analiz) istnieje konieczność prowadzenia na kilka dni przed wykonaniem badania specjalnej diety itd. – o takiej kwestii decyduje jednak lekarz oraz jest to związane z indywidualnym podejściem do pacjenta.
Interpretacja wyników badań
Interpretacja wyników morfologii należy do lekarza. Na większości arkuszów z wynikami można jednak znaleźć normy, które można odnieść do swoich wyników – określają one optymalny poziom poszczególnych czynników przy podziale na płeć osoby badanej.
Wyniki morfologii dostarczają informacji między innymi o poziomie HCT (hemarokryt), poziomie hemoglobiny (HGB, HB), ilości krwinek białych (leukocytów, WBC), ilości bazofilów (granulocyty zasadochłonne, BASO), ilości eozynofilów (granulocyty kwasochłonne, EOS), ilości neutrofilów (granulocyty obojętnochłonne, NEUT), poziomie krwinek czerwonych (erytrocytów), poziomie monocytów i limfocytów, ilości płytek krwi i innych parametrów. Każdy czynnik ma określoną swoją wartość dolną i górną, co pozwala lekarzowi na prawidłową interpretacje, a także daje wskazówki do ewentualnej dalszej diagnostyki.
czytaj więcej: Co pozwala zdiagnozować morfologia z rozmazem?